Lenfoma (Lenf Bezi Kanseri) Nedir? Belirtileri, Türleri ve Tedavisi

Lenfoma, bağışıklık sisteminin temel elemanlarından biri olan lenfatik sistemdeki lenfosit adı verilen hücrelerin kontrolsüz çoğalmasıyla oluşan bir kanser türüdür. Lenfatik sistem; lenf bezleri, dalak, timus, kemik iliği ve lenf damarlarından oluştuğu için lenfoma vücudun birçok bölgesinde ortaya çıkabilir.

Lenfoma genel olarak iki ana grupta incelenir: Hodgkin Lenfoma ve Non-Hodgkin Lenfoma. Her iki tür de farklı alt tipleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri ile değerlendirilir.

Lenfoma, bağışıklık sisteminde yer alan beyaz kan hücrelerinden (lenfositler) kaynaklanan bir kanserdir. Bu hücreler vücudu mikroplara karşı korur, ancak kontrolsüz çoğalmaya başladığında lenf düğümleri başta olmak üzere birçok organda tümörleşme gelişebilir.

Lenfoma, kanser türleri arasında hızlı veya yavaş seyirli olmasıyla farklı özellikler gösterir. Erken teşhis edildiğinde tedavi başarı oranı oldukça yüksektir.

1. Hodgkin Lenfoma (HL)

Daha nadir görülen, ancak tedaviye yanıtı genellikle daha iyi olan bir lenfoma türüdür. Reed-Sternberg adı verilen anormal hücrelerin varlığı bu türü diğerlerinden ayırır.

2. Non-Hodgkin Lenfoma (NHL)

Daha sık görülen lenfoma türüdür ve 60'tan fazla alt tipi vardır. Bazı türleri yavaş seyirlidir, bazıları ise agresif ve hızlı büyüyebilir.

En sık görülen NHL alt tipleri:

• Diffüz Büyük B Hücreli Lenfoma (DBBHL)
• Foliküler Lenfoma
• MALT Lenfoması
• Mantle Hücreli Lenfoma
• Burkitt Lenfoması

Lenfoma belirtileri yavaş ilerleyebilir ve başlangıçta fark edilmeyebilir. En sık görülen belirtiler:

• Ağrısız lenf bezi şişliği (boyun, koltuk altı, kasık, göğüs veya karın içinde)
• Gece terlemeleri
• Yüksek ateş
• Nedensiz kilo kaybı
• Halsizlik
• İştahsızlık
• Kaşıntı
• Göğüs bölgesinde baskı, öksürük veya nefes darlığı
• Karında şişlik (dalak büyümesi)

Lenfomanın oluşma nedeni tam olarak bilinmemekle beraber bazı faktörler riski artırabilir:

• Bağışıklık sistemi zayıflığı
• Viral enfeksiyonlar (EBV, HIV, Hepatit C)
• Genetik yatkınlık
• İleri yaş (özellikle 60 yaş üzeri)
• Radyasyon maruziyeti
• Otoimmün hastalıklar
• Erkeklerde biraz daha sık görülür

Lenfoma tanısında en önemli yöntem lenf bezi biyopsisidir. Şişen lenf bezinden alınan örnek mikroskop altında incelenir ve tip belirlenir.

Diğer tanı yöntemleri:

• Kan testleri
• PET-BT
• MR
• Kemik iliği biyopsisi
• Ultrason

Lenfoma 4 evrede değerlendirilir:

• Evre 1: Tek lenf bölgesi tutulumu
• Evre 2: Aynı tarafta iki veya daha fazla lenf bölgesi
• Evre 3: Diyaframın her iki tarafında lenf büyümesi
• Evre 4: Kemik iliği, karaciğer gibi organlara yayılım

Lenfoma tedavisi türüne, evresine, hastanın yaşına ve genel sağlık durumuna göre belirlenir.

1. Kemoterapi

En çok tercih edilen tedavidir. CHOP veya ABVD gibi protokoller kullanılır.

2. Radyoterapi

Bölgesel tümörlerin küçültülmesi için uygulanabilir.

3. İmmünoterapi

Bağışıklık sistemini güçlendirerek kanser hücrelerine saldırmasını sağlar. Rituksimab en sık kullanılan ilaçtır.

4. Hedefe Yönelik Tedaviler

Belli mutasyonları veya proteinleri hedef alarak daha etkili ve daha az yan etkili tedavi sağlar.

5. Kök Hücre Nakli

İleri evre veya tekrarlayan hastalarda uygulanır.

6. CAR-T Hücre Tedavisi

Son yılların en ileri tedavi yöntemidir. Hastanın kendi bağışıklık hücreleri genetik olarak güçlendirilip kanserle savaşması sağlanır.

Evet. Özellikle Hodgkin lenfoma ve bazı Non-Hodgkin türlerinde tedavi oranları oldukça yüksektir.

Erken teşhis edilen bazı lenfoma türlerinde başarı oranı %80–90’a kadar çıkabilir.

• Sağlıklı beslenme
• Bağışıklığı güçlü tutmak
• Sigara ve alkol kullanımından kaçınmak
• Radyasyon kaynaklarından uzak durmak
• Düzenli sağlık kontrolleri
• Viral enfeksiyonlardan korunmak